Profesor

Stanisław Sławomir Nicieja


Stanisław Sławomir Nicieja urodził się w Strzegomiu na Dolnym Śląsku, z rodziców Klary, z domu Boczkala, i Tomasza Niciejów, którzy po robotach przymusowych w Niemczech osiedli na poniemieckim Dolnym Śląsku, nie wracając do swych rodzinnych Wadowic. Ukończył szkołę podstawową w Strzegomiu, Liceum Pedagogiczne w Świdnicy, a następnie studia historyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, uzyskując w 1973 roku tytuł zawodowy magistra historii za pracę magisterską pt. „Działalność repolonizacyjna Uniwersytetów Ludowych na Śląsku Opolskim w latach 1947-1948”. W czasie studiów był aktywnym działaczem Zrzeszenia Studentów Polskich, zwłaszcza w zakresie kultury, kierując m.in. studencką rozgłośnią radiową „Radio-Sygnały” i redagując pisma akademickie „Bakałarz” i „Spójnik”.

Inni o autorze


Prof. Stanisław Nicieja jest historykiem Kresów dawnej Polski, a raczej dziejopisem duchowości i mitów tego obszaru. Jego metodę badawczą można by porównać do pracy archeologa: zakreśla teren badań, przekopuje go ostrożnie, przesiewa pieczołowicie ziemię, wydobywa szczątki, okruchy przeszłości i mozolnie, lecz z czułością skleja rozbite naczynie, uzupełniając brakujące części wiedzą i doświadczeniem badacza. Wtedy pokazuje je nam: patrzcie, oto przedmiot z okresu kultury polskiej, która panowała na tych terenach przez sześć wieków, zanim nie została stąd wypędzona przez kaprysy historii. Spójrzcie – zdaje się mówić w swoim wielotomowym dziele – takie było tam życie zasiedziałych wielkich rodów i zwykłych rodzin, jednostek wybitnych i przeciętnych, które zrekonstruowałem. „Kresowa Atlantyda” jest owocem wysokiego profesjonalizmu autora, redaktorki i wydawcy.

Prof. Janusz Majewski – lwowianin, pisarz, scenarzysta, filmowiec, autor m.in. takich filmów o tematyce kresowej, jak: „Lekcja martwego języka”, „C.k. Dezerterzy”, „Lokis”, „Sprawa Gorgonowej”, „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” 

„Kresowa Atlantyda” autorstwa prof. Stanisława Niciei to zamierzenie imponujące. Z wydanych dotychczas tomów, które przeczytałem z niesłabnącym zainteresowaniem jeden po drugim, wyłania się nie tylko gospodarczy, społeczny, demograficzno-etnograficzny obraz kresowych miast i miasteczek dawnych polskich ziem, lecz nade wszystko ich rola w polskiej kulturze, z czego nie zawsze zdajemy sobie sprawę. W tym obrazie poczesne miejsce zajmują wybitne osobistości, niekiedy pionierzy cywilizacyjnych przedsięwzięć, czy nawet całe rodziny i rody, których losy nierzadko splatają się znacząco w powojenną rzeczywistość aż do czasów nam współczesnych. Słowem, obraz to niezwykle ważny dla polskich dziejów, w tym i tragizmu towarzyszącego tym dziejom.

Wiesław Myśliwski – prozaik, laureat literackiej nagrody Nike za powieści „Widnokrąg” oraz „Traktat o łuskaniu fasoli”

Mity, legendy i podania jako źródła historyczne. Tomy „Kresowej Atlantydy” czytam z potrójną przyjemnością: po pierwsze – z wielką korzyścią poznawczą i z ciekawością, po drugie – z wielką radością, że poświęcił autor wiele trudu, by odtworzyć jakże cenny dla nas „świat zaginiony”, a po trzecie – z osobistą satysfakcją. Ostatnie moje przedwojenne wakacje spędziłem w Zaleszczykach i pamięć o wysokim brzegu Dniestru krzepiła mnie w ciężkich latach następnych! 

Prof. Henryk Samsonowicz – historyk, autor m.in. książek „Miejsce Polski w Europie”, „Historia Polski do roku 1795” oraz „O historii prawdziwej”.

Aktualności

Kalendarz spotkań autorskich

Lipiec 2023

  • 2 lipca, Światowy Zjazd Kresowian, Jasna Góra.
  • 4,5,6 lipca, KRESY I BEZKRESY – Festiwal w Tykocinie.
  • 7 lipca, godz. 18.00, Muzeum Kresów i Ziemi Ostrowskiej, Ostrów Mazowiecka.
  • 17 lipca, godz 17.00, Przemyska Biblioteka Publiczna, ul Grodzka 8.
  • 19 lipca, godz. 15.00, Muzeum Niepodległości w Warszawie, al. Solidarności 62

Najnowsze publikacje


Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych, Tom XIX

Dziewiętnasty tom zawiera historię czterech miast kresowych: Żółkwi, Mostów Wielkich, Brodów i Czortkowa oraz kilkadziesiąt biografii niezwykłych mieszkańców tamtej krainy, w tym polskiego zdobywcy Kremla – hetmana Stanisława Żółkiewskiego, światowej sławy twórców: Józefa Rotha – pisarza i Wojciecha Kilara – kompozytora, piewcy Lwowa – Jerzego Janickiego czy matki psychologa Zygmunta Freuda. Jest tam też przedstawiona historia słynnej szkoły policyjnej w Mostach Wielkich oraz losy jej wychowanków, a także ostra polemika z głosicielami tezy o „polskich kolonizatorach” na Kresach

Kresowa Atlantyda
Historia i mitologia miast kresowych, Tom XVIII

W tym najobszerniejszym ze wszystkich wydanych dotychczas tomie „Kresowej Atlantydy” autor przedstawia siedem miejscowości: garnizonowy Włodzimierz Wołyński, Sarny – torfową stolicę, Uściług – jako granicę cywilizacji, cukrowo-miodowy Mizocz, Zdołbunów – miasteczko na wołyńskim rozdrożu i magnacką stolicę – Ostróg. Ostatnim opisanym miastem jest Berdyczów, kojarzony zwykle z powiedzeniem „pisz na Berdyczów” oraz słynnymi na całą Europę jarmarkami. To także trzecie sławne sanktuarium maryjne Rzeczypospolitej, bastion konfederatów barskich, miejsce urodzenia wybitnego pisarza Josepha Conrada, którego aż cztery powieści znalazły się wśród 100 najlepszych książek literatury światowej. Tom XVIII jest bogato ilustrowany, a  indeks liczy ponad 1000 nazwisk.

Kresowa Atlantyda
Historia i mitologia miast kresowych, Tom XVII

W XVII tomie „Kresowej Atlantydy” autor koncentruje swą uwagę na twierdzach kresowych, które broniły granic Rzeczypospolitej Obojga Narodów przed inwazją Turków i Tatarów. Potężne mury tych fortec oraz obecność stacjonujących tam załóg wojskowych dawały okolicznej ludności poczucie bezpieczeństwa w czasach jakże częstych inwazji i wojen. I choć od wielu pokoleń te twierdze są poza granicami państwa polskiego, to weszły do polskiej legendy narodowej oraz literatury pięknej, a ich nazwy: Kamieniec Podolski, Chocim, Okopy Świętej Trójcy, Jazłowiec i Trembowla są ciągle obecne w polskim dyskursie historycznym i myśleniu o przeszłości narodu. Tom ten jak zawsze jest bogato ilustrowany, a w tekście  czytelnik znajdzie ponad 1000 postaci.

Odcinki audycji Radia Opole „Śladami Kresowej Atlantydy”